ÉDİTH PİAF
ÉDİTH PİAF
(ÉDİTH GİOVANNA GASSİON)
Édith Piaf, 19 Aralık 1915'te Paris, Belleville'de doğdu. Adının, Birinci Dünya Savaşı sırasında, Belçikalı askerlerin Alman esaretinden kaçmasına yardım ettiği için idam edilen bir İngiliz hemşire olan Edith Cavell'den geldiğine inanılıyor. Annesi Annetta Giovanna Maillard, "Line Marsa" adı altında performans sergileyen Faslı Berberi kökenli bir kafe şarkıcısıydı. Piaf'ın babası Louis-Alphonse Gassion, çok yetenekli bir sokak cambazıydı.
Annesi Annetta doğduktan sonra Piaf'ı terk etti. Kısa bir süre anneannesiyle yaşadı ve bu süre zarfında ciddi beslenme sorunları söz konusuydu. Sonrasında 1916'da babaannesiyle birlikte Fransa'nın kuzeyindeki Normandiya'daki bir genelevde yaşamaya başladı.
 |
| Annetta Giovanna Margherita Maillard 'Line Marsa' Edith Piaf'ın Annesi |
Çocukken, fahişeler Saint Thérèse de Lisieux'e onu onurlandırmak için hacca götürdüler. Orada farkedilen bir göz enfeksiyonu nedeniyle dört ila beş yıl kör kaldı. Piaf daha sonra bunun ilahi bir mucize olduğunu iddia etti.
 |
| St. Therese, Doctor of the Church |
 |
| Saint Thérèse de Lisieux |
İyileştikten sonra babası onu geri aldı ve 7 yaşında, Belçika'ya seyahat etmek için bir sirk karavanına katıldılar. Sonunda Fransa'nın her yerindeki sokak gösterilerine katılma imkanı buldu.
Bildiği tek şarkı olan 'La Marseillaise' şarkısını söylemeye başladı.
Mireille Mathieu - La Marseillaise
Babası onu istemedi ve Piaf defalarca kaçtı. Her seferinde babasına geri iade edildi.
15 yaşına geldiğinde babasını tamamen terk etmişti. 1930'lara gelindiğinde yakın arkadaşı Simone Berteaut'la birlikte sokak sanatçılığı yapıyorlardı. (Bazıları Édith ve Simone'un, aynı babadan fakat farklı annelerden olma üvey kardeş olabileceklerini ileri sürmüştür.)
 |
| Édith ve Simone |
1932'de bir teslimatçı olan Louis Dupont'a aşık oldu. Şubat 1933'te kızları Marcelle'i doğurdu. Louis, onun düzenli bir işe girmesini istedi ve kısa bir süre çelenk yapım fabrikasında çalıştı. Kısa süre sonra bundan vazgeçip Louis'den ayrıldı. O sadece 17 yaşındaydı; çok az annelik içgüdüsü vardı ve hiçbir ebeveynlik becerisi yoktu. Buna rağmen o ve Simone bebeği yanlarına aldılar.
 |
| Louis Dupont, premier amour d'Edith Piaf avec sa fille Marcelle |
O yaz Rue Pigalle'de Juan-les-Pins adlı bir kulüpte çalışmaya başladı ve çalışırken bebeği evde yalnız bıraktı. Sonunda Louis gelip kızını aldı ve Édith onu geri almamaya karar verdi. Marcelle daha sonra iki yaşında menenjitten öldü.
Édith, hayatının ilerleyen dönemlerinde kızının Père-Lachaise mezarlığına gömülmesi için gereken parayı kazanmak için fuhuşa başvurduğunu itiraf etti.
 |
| Père Lachaise Cemetery, Paris - France |
Piaf ve Simone her zaman kimsesiz görünerek kazançlarını artırmışlardı. Édith, sadece 4'8”, elleri arkasında ve yüzünde ciddi bir ifadeyle şarkı söylerdi ve Simone başını yana eğer ve dalgın görünmeye çalışırdı. Édith'in sahne kişiliği bu nedenle, 1935'te Champs-Élysées'deki başarılı kulüp Le Gerny'nin sahibi olan Louis Leplée tarafından keşfedildiğinde iyi gelişmişti.
 |
| Louis Leplée |
 |
| Louis Leplée ve Édith Piaf |
.jpeg) |
| Le Gerny's Kulübü |
Louis Leplée, çekiciliğini anlayarak Piaf'a, La Môme Piaf ("Küçük Serçe") adını verdi ve ona sahnede yalnızca siyah giymesini tavsiye etti. Muazzam bir reklam kampanyası yürüttü. Édith Piaf kulüpte açılışını yaptığında, yıldızlarla süslü seyirciler arasında özellikle Maurice Chevalier vardı ve grup lideri Django Reinhardt'dı.
Bir yıldız doğdu. İlk iki albümü aynı yıl yayınlandı ve profesyonel olarak bir daha arkasına bakmadı.
Louis Leplée, 1936'da gangsterler tarafından öldürüldü ve polis onun suça karıştığından şüphelenince itibarı büyük ölçüde sarsıldı.
Piaf ve yeni bir ekip kariyerinin sorumluluğunu üstlendi. Aynı zamanda sevgilisi olan Raymond Asso ile çalışmaya başladı. Raymond Asso Piaf'ın sahne adını "Édith Piaf" olarak değiştirerek, istenmeyen tanıdıkları kol mesafesinde tuttu. Édith Piaf sahne adı kalıcı olarak benimsendi. Chansons réalistes icra etme geleneğini sürdürerek, sokaklardaki hayatını romantikleştiren şarkılar sipariş etti ve iç gücünü tutkuyla vurguladı. Şarkıcı, bu süre zarfında besteci Marguerite Monnot ile yakın çalıştı.
 |
| Édith Piaf ve Raymond Asso |
Jean Cocteau gibi aydınların saygı duyduğu Piaf, İkinci Dünya Savaşı sırasında Fransa'nın en popüler sanatçılarından biriydi. Alman askerleri için tartışmalı olsa da konserler verdi.
Savaştan sonra ünü hızla yayıldı. Avrupa, Güney Amerika ve Amerika'yı gezdi. Amerikalı izleyiciler başlangıçta asık suratlı tavrı ve koyu renkli kıyafetleri nedeniyle yadırgamış olsa da, Piaf parlak eleştiriler topladı ve sonunda 1950'ler boyunca The Ed Sullivan Show'da birkaç televizyon performansını garanti edecek kadar seyirci topladı.
Piaf, edebi sanatlar konusunda Fransız şair/tarihçi Jacques Bourgeat'tan rehberlik aldı.
1940'ta Jean Cocteau'nun Le Bel Indifferent adlı oyununda rol aldı.
 |
| Le Bel Indifferent |
Bu zamana kadar kendi şarkı sözlerinin çoğunu yazıyordu. Paris'teki küçük Musée Édith Piaf'ın sahibi ve işletmecisi olan biyografi yazarı Bernard Marchous, nota okumayı hiç öğrenmediğini söylüyor. “Çok az eğitim gördü. Hiç müzik çalışması yapmadı, hiçbir teori öğrenmedi, nota okuyup yazamadı. Bir enstrüman çalmayı asla öğrenmedi. Sözleri aklına geldikçe yazdı, birlikte çalıştığı müzisyenlere şarkılar söyledi, onlar da not aldı.”
Bernard Marchous, hayatı çok zor olmasına rağmen sahne dışında her zaman çok eğlenceli ve komik olduğunu söylüyor. "Her zaman gülecek bir şey bulurdu. Parti yapmayı, yemek yemeyi ve dans etmeyi severdi. Bir sanatçı olarak aşkın hüznünü ve trajedisini keşfetti ama özel hayatında neşe doluydu.” Bir genelevde büyümüş olmanın ona sekse karşı çok açık ve rahat bir tavır verdiğini söyleyen birçok sevgilisi vardı.
Édith Piaf'ın hayatıyla ilgili pek çok gerçek gibi, savaş sırasındaki faaliyetleri de tartışmalı. Kesinlikle çalışmaya ve ünlülerle ve yüksek mevkilerdeki insanlarla ilişki kurmaya devam etti. 1944'te Yves Montand ile Moulin Rouge'da göründü ve bir ilişki başlattılar.
 |
| Yves Montand ve Édith Piaf |
Anne ve babası o sırada öldü ve cenaze masraflarını o karşıladı. 1944'te babasını Père Lachaise'deki kızıyla aynı arsaya gömdü, ancak 1945'te affedilmeyen annesi ayrı ayrı, Thiais'teki mezarlığa gömüldü. Savaştan sonra, Résistance'ın bir üyesi olan sekreteri Andrée Bigard, orkestrasının üyeleri kılığında 118 Fransız mahkumun Almanya'dan kaçmasına yardım ettiğini ifade ettiğinde eylemleri temize çıkarıldı. Hikaye hiçbir zaman doğrulanmadı veya her iki şekilde de çürütülmedi.
Sağlık Mücadeleleri
İkonik hiti La Vie en Rose'u 1945'te yazdı. 1947'de Yves Montand ile birlikte kaydedildi ve birlikte Etoile Sans Lumière filminde rol aldı.
 |
| Etoile Sans Lumière |
1947'de New York'ta bir dizi kapalı gişe konseri verdi ve boks şampiyonu Marcel Cerdan'a ciddi bir şekilde aşık oldu. Ertesi yıl birlikte Paris'te bir ev aldılar ve o ilk kez yakın arkadaşı Simone Berteaut'tan ayrı yaşadı. Ancak 1949'da New York'ta ona katılmaya giderken bir uçak kazasında öldüğünde büyük bir trajedi yaşandı.
 |
| Marcel Cerdan |
Kederli bir halde, alkol ve morfine döndü. Ayrıca Marcel'in dul eşini ve üç çocuğunu Paris'teki evine yerleştirdi.
1951'de, kötü bir araba kazasının ardından, ağrı için kendisine morfin reçete edildi.
O zamanlar sekreteri, şoförü ve kendine güvenen Charles Aznavour ile hala çalışıyordu. Bu kaza 1952'de, bisikletçi Louis ile tutkulu ilişkisinin sona ermesinden sadece iki gün sonra gerçekleşmişti.
 |
| Édith Piaf ve Charles Aznavour |
Sonunda morfinden kurtulmayı başardı, ancak romatoid artrit hastası olmaya başladı ve bunun için yüksek dozda kortizon aldı.
 |
| Édith Piaf with Jacques Pills (1952) |
 |
| Édith Piaf et son mari Jacques Pills |
ABD'de inanılmaz derecede popülerdi ve düzenli olarak Carnegie Hall oynuyordu. 1965'te Jacques Pills'ten boşandı ve 1958'de şarkıcı Félix Martin ile bir ilişkiye başladı. O yıl ikinci bir ciddi trafik kazası geçirdi ve sağlığı hızla kötüye gidiyordu. Ancak yine de her zamanki gibi çok çalışıyordu ve 1959'da sahnede yere yığıldı.
 |
| Édith Piaf ve Félix Martin |
Bunu birkaç ameliyat izledi ve 1960'ta işine geri döndü. Aşk hayatı her zamanki gibi çalkantılı ve çeşitliydi ama odak noktası her zaman kariyeriydi.
Bitkin ve hasta bir halde, 1962'de bir yıl önce tanıştığı 26 yaşındaki kuaför Théo Sarapo ile evlendi. 46 yaşındaydı. Pek çok sevgilisi gibi Théo'yu sekreteri, menajeri yaptı ve sonunda onu kendi başına bir şarkıcı olarak lanse etmeye çalıştı ve onunla sahnede düetler yaptı.
 |
| Édith Piaf ve Théo Sarapo |
*Piaf'ın 1940'ların ortalarında Yunan aktör Dimitris Horn'a büyük bir sevgi beslediği, ancak 1947'de tanıştığı evli boksör Marcel Cerdan'ın en derin aşkı olarak kabul edildiği, ölümünden sonra mektuplarla ortaya çıktı. 1949'da bir uçak kazasında hayatını kaybedince birlikte geçirdikleri süre kısaldı ve şarkıcı ertesi yıl onun onuruna "L'Hymne à L'Amour" şarkısını kaydetti.
Ölüm ve Miras
Piaf, hayatının son yıllarına kadar profesyonel olarak aktif kaldı ve 1955 ile 1962 arasında sık sık Paris'te performans sergiledi. 1960 yılında, emekli olmayı hedeflemesine rağmen, Charles Dumont ve Michel Vaucaire melodisinin "Non, Je" kaydıyla bir tür yeniden diriliş yaşadı. Ne Regrette Rien", onun son gün marşı olacaktı.
1963'ün başlarında son şarkısı olan L'Homme de Berlin'i kaydetti. Yıllar boyunca bir dizi sağlık sorunu yaşayan Édith Piaf, 10 Ekim 1963'te, 47 yaşında Fransız Rivierası'ndaki villasında karaciğer yetmezliğinden öldü. (Diğer olası ölüm nedenleri de öne sürüldü.)
Paris başpiskoposu dinsiz yaşam tarzına atıfta bulunarak herhangi bir ayini reddetti. Buna rağmen cenaze alayında binlerce kişi onun için oradaydı. Paris'teki Père Lachaise Mezarlığı'nda kızı Marcelle'nin yanına gömüldü.
2015'te Piaf'ın yüzüncü doğum yılını kutlama planları arasında - Parlophone tarafından piyasaya sürülecek 350 parçalık bir kutu seti ve Bibliothèque Nationale de France'da yapılacak büyük bir sergi yer alıyor. Serginin baş küratörü Joël Huthwohl, The Guardian'a verdiği bir röportajda "Piaf'ın büyüsü, repertuvarı herkese dokunuyor" dedi ve şöyle devam etti: "Hayatlarının bu önemli anlarında herkese hitap eden, sevimli melodilere sahip naif şarkılar söyledi..."
Édith Piaf Best Of Collection - Édith Piaf Les Meilleures Chansons
Yorumlar
Yorum Gönder