ORNİTOFOBİ

ORNİTOFOBİ 

(KUŞ KORKUSU)

Ornitofobi, kuş korkusudur ve birçok şekilde olabilir. Bazı insanlar yalnızca yırtıcı kuşlardan korkarken bazıları da muhabbet kuşu gibi evcil türlerden korkarlar.

*Terim, Yunanca "kuş" anlamına gelen "ornis" ve "korku" anlamına gelen "phobos" sözcüklerinden türetilmiştir.

Kuşlar her yerde karşımıza çıkabildiğinden kişi bu durumdan sık sık rahatsız olabilir. Açık hava aktivitelerinden kaçınabilir, hatta agorafobik hale gelebilirsiniz. Bir kuşla karşılaşmaktan korktuğunuz için evinizden çıkmaktan korkabilirsiniz.

Belirtiler

Pekçok özel fobide olduğu gibi, ornitofobinin semptomları da şiddetine göre değişir. 

-Yalnızca büyük kuşlardan veya yalnızca yabani kuşlardan korkulabilir. 

-Doğal tarih müzelerinde bulunan tahnitçiliğe maruz kalmış örneklerden de korkulabilir. 

-Fotoğraflar dahil olmak üzere tüm kuş temsillerinden korkulabilir. 

Aşağıdakileri içeren yaygın fobi belirtileri yaşayabilirsiniz:

-Tehlikede olduğunuz hissi

-Kalp çarpıntısı

-Terleme 

-Titreme

-Nefes darlığı

-Göğüs ağrısı

-Mide bulantısı

-Kontrolü kaybetme korkusu

Kuşlarla olası bir karşılaşmadan önceki günlerde de beklenti kaygısı yaşayabilirsiniz. Belirli bir fobiye sahip olmak için panik bozukluğuna sahip olmanız gerekmezken, korkulan nesne veya durum panik atağı tetikleyebilir.

Teşhis

"Ruhsal Bozuklukların Tanısal ve İstatistiksel El Kitabı, Beşinci Baskı"nın (DSM-5) beşinci baskısı, ornitofobi gibi belirli fobileri teşhis etmek için kullanılan bazı kriterlere sahiptir. 

Bunlar:

-Korku, herhangi bir gerçek tehlikeyle orantısız olmalıdır.

-Kişinin hayatında önemli stres ve aksamalara neden olmalıdır.

-En az altı ay sürmelidir.

DSM ayrıca, hayvan fobisi olan bireylerin, hayvana maruz kaldıklarında ya da hayvana maruz kalabileceklerini düşündüklerinde bile panikle ilgili semptomlar yaşama eğiliminde olduklarını not eder.

Bir kişi hem panik bozukluğu hem de ornitofobiye sahip olsa da, panik bozukluğu olmadan da ornitofobi teşhisi konulabilir.

Nedenler

Çoğu hayvan fobisi gibi, ornitofobinin en yaygın nedeni, korkulan hayvanla olumsuz bir karşılaşmadır. Pek çok kuş, yiyecek ararken biraz agresif olabilir ve bunu yaparken de insanlara saldırabilir.

Uzmanlar, olumsuz karşılaşmayı doğrudan yaşamak zorunda olmadığınızı söylüyor. Örneğin, ebeveynleriniz kuşlardan korkuyorsa, bu da öğrenilmiş bir tepki yoluyla bir fobiyi tetiklemek için yeterli olabilir.

*Ailenizde mevcut fobiler varsa, bir tane de sizin geliştirmeniz olasıdır. Araştırmalar, fobilerin ve depresyon, anksiyete, panik bozukluk gibi diğer zihinsel sağlık durumlarının genetik etkileri olduğunu bulmuştur.

*Araştırmalar, ölüm korkusunun psikolojik koşullara önemli ölçüde katkıda bulunabileceğini göstermektedir. Altta yatan bir ölüm korkunuz varsa, ornitofobinize katkıda bulunan bir faktör de bu olabilir.

Birds - Catherine Eaton Skinner

Tedavi

Psikoterapi

Bilişsel davranışçı terapi (CBT) teknikleri ornitofobinize yardımcı olabilir. Eğitimli bir terapist, olumsuz düşüncelerinizi daha olumlu kendi kendine konuşma ile değiştirerek korkunuzla yüzleşmenize yardımcı olabilir. Ayrıca, endişeniz baş gösterdiğinde kullanabileceğiniz rahatlama tekniklerini de öğretebilirler.

*Yeni gevşeme becerilerinizi uygularken kademeli olarak kuşlara maruz kaldığınız sistematik duyarsızlaştırma da yardımcı olabilir. Bu, maruz bırakma tedavisine benzer bir yöntemdir.

Hipnoterapi de yararlı bir terapi şekli olabilir. Bu, bir terapistin bilinçaltınıza belirli duygu, düşünce ve davranışların üstesinden gelmenize yardımcı olabilecek önerileri ilettiği anlamına gelir.

İlaç Tedavisi

Fobiniz şiddetliyse, sağlık uzmanınız terapiyle birlikte ilaçlar önerecektir. Amaç, korkunuzu yönetilebilir bir düzeye indirmektir, böylece onunla çalışmaya başlayabilir ve hayatınızın kontrolünü yeniden kazanabilirsiniz.

Ornitofobi gibi fobiler için verilen yaygın ilaçlar arasında antidepresanlar, beta blokerler ve bazı durumlarda benzodiazepinler (Xanax gibi) bulunur. Klomipramin (Anafranil), fobiler için sıklıkla kullanılan bir tür antidepresandır.

Bu ilacın ağız kuruluğu, baş dönmesi ve titreme gibi potansiyel yan etkileri vardır. Bunlar veya fark edebileceğiniz diğer etkiler hakkında sağlık uzmanınıza mutlaka danışmalısınız. 

*Ek olarak, benzodiazepinlerin bağımlılık potansiyeli vardır. Terapistinizin yakın gözetimi altında yalnızca kısa bir süre için alınmalıdırlar.